Z historii szkoły

 

Jest rok 1947. Trwa intensywna odbudowa kraju po zniszczeniach wojennych. Priorytetem w odbudowie stają się budynki użyteczności publicznej, a w szczególności szkoły. Świadczą o tym sumy wydatkowane przez Wydział Oświaty i Kultury w Katowicach na ten cel.

„W roku 1946 przeprowadzono inwestycje na ogólną sumę 17 mln złotych, a w roku 1947 podwyższono subwencje do 36 mln złotych. W roku 1948 ukończono najpilniejsze prace remontowe i uzupełniono ekwipunek szkół, kosztem 76 mln złotych”.

„Trybuna Robotnicza”, Szkolnictwo katowickie, 18.10.1948r.

 

01 historia xlo katowice prace wykonczeniowe 1949
Prace wykończeniowe – wiosna 1949 rok

 

W tym klimacie społecznym władze miejskie podejmują decyzję o wybudowaniu nowej szkoły w dzielnicy Zawodzie, przy ul. Karola Miarki w Katowicach na niezagospodarowanym terenie przylegającym do Akademii Ekonomicznej, położonym nad rzeką Rawą pomiędzy Fabryką Urządzeń Technicznych „Elewator”, a Fabryką Lamp Żarowych „Helios”.

Przewidywany pierwotny termin otwarcia wyznaczony na grudzień 1948 roku wydłuża się i zostaje przeniesiony na rok 1949. Ostatecznie, dwupiętrowy budynek zostaje oddany do użytku 1 marca, a 24 kwietnia 1949 roku uroczystego otwarcia dokonuje Prezydent Katowic A. Willner.

„W ubiegłą niedzielę, 24 kwietnia odbyło się w Katowicach otwarcie nowo wybudowanej szkoły przy ul. K. Miarki. W godzinach porannych, na pięknie udekorowanym placu, przed budynkiem szkoły zebrali się liczni mieszkańcy dzielnicy Zawodzie, rodzice, młodzież szkolna oraz zaproszeni goście. Do zebranych przemówił w krótkich słowach Prezydent Miasta Katowice A. Willner, który podkreślił, że całkowity koszt budowy nowoczesnego budynku o kubaturze 10 300 m3 wyniósł 78 mln złotych”.

„Trybuna Robotnicza”, Nowa szkoła, 26 kwietnia 1949r.

 

W nowym budynku popularnej „jedenastolatki” (7 lat szkoły podstawowej i 4 lata liceum) przyjęto 329 uczniów, którzy odbywali już naukę przez kilka ostatnich miesięcy w budynku zastępczym SP 16 przy ul. Stanisława Staszica. Na początek utworzono 7 klas podstawowych oraz 2 klasy licealne. Patronat nad szkołą przejmuje TPD.W tym czasie szkoła przeżywa trudne chwile z powodu stałych zmian kadrowych tak dyrektorów, jak i nauczycieli. Na przełomie dwóch lat następują aż 4 zmiany na stanowisku dyrektora: Marian Puz, Bolesław Warcholik, Mieczysław Stanaszek i Stanisław Rączka. W roku szkolnym 1951 następuje oczekiwana stabilizacja na stanowisku kierowniczym, a funkcję dyrektora obejmuje Franciszek Parcer. Szczególnym wydarzeniem w życiu młodej szkoły była pierwsza matura w 1952 roku, do której przystąpiło 24 abiturientów.

 

 

02 historia xlo katowice po pierwszej maturze 1952
Po pierwszej maturze – 1952 rok

 

W marcu 1954 roku F. Parcer awansuje na stanowisko Inspektora Oświaty w Katowicach, a dyrektorem zostaje Maria Skarbek. W rok później zostaje ona jednak Przewodniczącą Dzielnicowej Rady Narodowej w Katowicach-Bogucicach. W tym czasie funkcje kierownicze pełni Agnieszka Perła. Na „fali odnowy” po 1956 roku decyzją władz oświatowych placówka otrzymuje nazwę: Szkoła Podstawowa i Liceum Ogólnokształcące Nr 1 w Katowicach.

W roku 1958, po zakończeniu kadencji w Radzie Narodowej powraca na stanowisko dyrektora Maria Skarbek.

„Nasi wychowankowie mają okazję przekonać się jak bardzo użyteczna jest wiedza. My zaś staramy się przekazać ją w sposób jak najbardziej atrakcyjny…”

„Trybuna Ludu” z dnia 22.11.1961r.

03 historia xlo dyrektor skarbek
dyr. M. Skarbek

 

Z biegiem czasu szkoła uzyskuje status placówki ćwiczeń dla studentów Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Katowicach, a następnie Uniwersytetu Śląskiego. Organizatorem i koordynatorem „próbnych lekcji” przyszłych nauczycieli zostaje młody polonista Władysław Pieczonka. Współpraca z uczelniami owocuje obroną pierwszego doktoratu przez nauczyciela fizyki Jana Hańderka.

 

W 1967 roku klasy szkoły podstawowej zostają przeniesione do innego budynku, a liceum otrzymuje numer X – aktualna do dziś „dziesiątka”. W rok później szkole zostaje nadane imię gen. Aleksandra Zawadzkiego wojewody śląsko-dąbrowskiego. Liceum zdobywa coraz większe uznanie szczególnie dzięki rozwijaniu jego humanistycznego profilu. Pierwszego września 1971 roku utworzono klasę humanistyczną co było precedensem w wielkoprzemysłowym regionie.

W 1972 roku kierowanie szkołą obejmuje Władysław Pieczonka, dotychczasowy wieloletni zastępca dyrektora – główny inicjator szeroko pojętego kształcenia humanistycznego w X LO upowszechniający swoje koncepcje i opinie w prasie oraz periodykach oświatowych.

04 historia xlo katowice rozprawa doktorska 1964Rozprawa doktorska – 1964 rok

 

05 historia xlo dyrektor pieczonka
dyr. W. Pieczonka

„Non scholae sed vitae discimus” – głosi stara maksyma określając przede wszystkim cele wychowania. Można by tu wyliczyć kariery życiowe naszych wychowanków. Nie wypada jednak tworzyć listy rankingowej losów ludzkich. Wychowanie szkolne tworzy przecież jedynie predyspozycje, daje zadatki na życie, kredytowy weksel do realizacji na długoterminowy okres półwiecza.

Najwięcej, wydaje się możemy rejestrować w rubryce „Ma”, chociaż każdy z nas dostrzega również ujemny bilans w rubryce „winien”. Nauczycielska świadomość odczuwa bowiem zawsze niedosyt w ocenie wyników kształcenia i wychowania. Warto jednak spojrzeć wstecz, aby tym pewniej iść do przodu.

40 lat X LO, 1989r.

W rok później Władysław Pieczonka przechodzi do pracy w Kuratorium Oświaty na stanowisko wizytatora języka polskiego.

 

1 września 1973 roku nowym dyrektorem liceum zostaje Krystyna Szaraniec.

- Jakie były priorytety w Pani pracy na stanowisku dyrektora liceum?
- Stworzyć wysoki stopień identyfikacji nauczycieli, uczniów i rodziców ze szkołą, jej pracą i problemami, wspomagać nauczycieli, doposażyć szkołę w pomoce naukowe, poradniki metodyczne, tworzyć atmosferę troski o rozwój zawodowy nauczycieli, pozyskiwać do pracy w szkole nauczycieli związanych etatowo z Uniwersytetem Śląskim i IKN i BO, metodyków przedmiotowych. Równocześnie z troską o warunki pracy Rady Pedagogicznej starałam się upodmiotowić ucznia w procesie wychowania. Stąd rola Samorządu Uczniowskiego i wsłuchiwanie się w głosy krytyki młodzieży. Oczekiwanie, iż szkoła przygotowuje ich do podjęcia studiów były zgodne z podstawowymi celami procesu kształcenia.

Fragment wywiadu do pracy mgr. o X LO, 1998r., Aneks 10

06 historia xlo dyrektor szaraniec
dyr. K. Szaraniec

 

07 historia xlo katowice logo 1973
Logo X LO–1973 rok

17 grudnia 1973 roku szkoła obchodzi uroczyście swoje 25 urodziny. Z okazji tego wydarzenia zostaje zaprojektowane logo szkoły przez ucznia klasy 3A Tomasza Łuczyńskiego.

Zgodnie z ówczesnymi tendencjami w polityce oświatowej i tworzeniem szkół o charakterze środowiskowym „dziesiątka” z inicjatywy dyrektor Krystyny Szaraniec podejmuje zbiorowy wysiłek i staje się szkołą „otwartych drzwi”. Następuje modernizacja bazy i otwarcie nowoczesnego laboratorium językowego opartego na modelu Tandberga. Wprowadzone zostają różnorodne formy zajęć pozalekcyjnych. Ogólnopolski rozgłos uzyskuje wprowadzenie 29 października 1973 roku nauki języka węgierskiego zainicjowane wspólnie z Ambasadą Węgierską i Węgierskim Instytutem Kultury.

 

 „X Liceum Ogólnokształcącym zainaugurowano regularną naukę języka węgierskiego. W uroczystości uczestniczył kurator Katowickiego Okręgu Szkolnego – Tadeusz Pałys oraz radca Ambasady Węgierskiej, dyrektor Węgierskiego Instytutu Kultury – Daniel Hegediis, który ofiarował uczniom podręczniki i obiecał opiekę nad uczącą się języka węgierskiego młodzieżą. Ta pierwsza w Polsce szkoła prowadząca naukę węgierskiego zostanie zaopatrzona we wszystkie urządzenia audiowizualne niezbędne dla skutecznego nauczania tego bliskiego nam, aczkolwiek trudnego języka”.

„Dziennik Zachodni”, Język węgierski w katowickim liceum, 30.10.1973r.

 

Zajęcia powierzono ugrofiniście i dziennikarzowi Andrzejowi Salamonowi. Doskonalenie kompetencji językowych odbywało się na corocznych obozach nad Balatonem, we współpracy z Gimnazjum Gyorgya Kiliana w Miskolcu. Przygoda licealistów kontynuowana była przez kolejnych 20 lat, a kilkunastu absolwentów ukończyło studia wyższe na węgierskich uczelniach, tworząc następnie kadrę specjalistyczną i językową pracującą w spółkach polsko-węgierskich.

W nowatorski sposób był prowadzony fakultet pedagogiczny przez Kazimierza Gorzeloka wspólnie z Instytutem Pedagogiki w Krakowie, który zakładał zwiększenie dopływu zdolnych kandydatów na kierunki nauczycielskie wyższych uczelni. Fascynujące zajęcia prowadziła znana śląska plastyczka Danuta Osadczy. Działalność artystyczną rozwijają teatry „Faktu”, „Verbum Novum” oraz grupa „Dłoń”.

 

09 historia xlo dyrektor bromowiczdyr. J. Bromowicz

Po przejściu Krystyny Szaraniec na stanowisko dyrektora w Teatrze Śląskim, w 1979 roku kierowanie szkołą obejmuje Józefa Bromowicz, dotychczasowy nauczyciel geografii.

- Każdy nauczyciel dzieli się z uczniami swymi zainteresowaniami, bywa, że zaraża ich swoimi pasjami. W Pani wypadku była to turystyka. Czy zainteresowania Pani Dyrektor znalazły swe odbicie w pracy szkoły?

- Tak, moja pasja to turystyka. Wzięło się to z zainteresowania naturą, światem. Stąd studia na wydziale geografii i ta potrzeba by sprawdzić, zobaczyć to, co jest możliwe. Jest tyle piękna i harmonii w naturze, w architekturze, że nie dotknąć, nie zobaczyć i nie przeżyć tego, to wielka strata. Turystyka to sposób na niewerbalne zdobywanie wiedzy z różnych dziedzin nauki równocześnie. Ona integruje to, co w szkole jest poszufladkowane, uczy wyobraźni, rozwija wrażliwość, motywuje do wysiłku i współzawodnictwa, pokonywania słabości w dążeniu na szczyt.

Fragment wywiadu do pracy mgr. o X LO,1998r., Aneks 11

 

Był to czas, w którym życie społeczne w kraju coraz bardziej komplikowało się. Entuzjazm wywołany wyborem Papieża – Polaka oraz powstanie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” i nadzieje z tym związane z jednej strony, a niezadowolenie społeczne i brak jasnych wizji rozwoju kraju z drugiej – doprowadziły do konfliktu społecznego, co w efekcie zakończyło się ogłoszeniem stanu wojennego w dniu 13 grudnia 1981 roku. Dekret o stanie wojennym stał się „lekturą” obowiązkową na lekcjach i konferencjach Rady Pedagogicznej. Mimo wielu ograniczeń szkoła kontynuuje kontakty z Miszkolcem i Ostrawą. Do pierwszych klas wprowadzono eksperyment UNESCO pod hasłem: „40% czasu lekcyjnego poza salą szkolną”, co oznaczało w praktyce obowiązkowe zajęcia lekcyjne w plenerze, a także cykl profilowanych wycieczek. Eksperyment prowadzony był we współpracy z Uniwersytetem Śląskim i Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. X LO staje się wiodącym koordynatorem ruchu turystycznego, którego zwieńczeniem było zorganizowanie ogólnopolskiego zlotu. 10 historia xlo katowice plakietka okolicznosciowa 1985
Plakietka okolicznościowa
– 1985 rok

 

W 1986 roku zostaje otwarta, jedna z pierwszych pracowni informatycznych oparta na komputerach ZX Spectrum, do której nowy program nauczania wdrożyła prof. Krystyna Śmigielska po ukończeniu studiów podyplomowych organizowanych przez Instytut Kształcenia Nauczycieli w Warszawie.

Minione lata najlepiej podsumowują słowa napisane przez prof. Kazimierza Wytyczaka z okazji Jubileuszu 40-lecia Szkoły:
„Jaka to była młodzież – zapytacie. Odpowiem – taka jak dziś.
A dzisiaj młodzież … każdy widzi jaka jest.
Prawda – we wczesnych latach pięćdziesiątych śpiewało się kantatę o Stalinie, ale w naszej szkole wroga ludu nie szukaliśmy. Młodzi uczyli się z zapałem, czuło się tzw. głód wiedzy.
Nie chcę – broń Boże – tych wspomnień „upolityczniać” (bo nie wydrukują?). Nie sposób jednak nie zauważyć, że tzw. uwarunkowania zewnętrzne, zawsze wywierały wpływ na wewnętrzne życie szkoły. My na szczęście (my – to Ciało Pedagogiczne) mając to na uwadze, zawsze staraliśmy się o dobrą atmosferę, co – mam nadzieję – absolwenci minionych lat zauważyli, odczuli na „własnej skórze” i w razie potrzeby potwierdzą.
Pozwólcie na małą dygresję: tzw. klimat, czyli atmosfera w wewnętrznym życiu szkoły (pojęcie trudne do krótkiego zdefiniowania) jest moim zdaniem czynnikiem decydującym o sukcesie i niepowodzeniu. To decyduje, że się swoją „budę” lubi lub chciałoby się o niej jak najszybciej zapomnieć”.

40 Lat X LO, str. 6, 1989r.

 

Zakończenie obrad „Okrągłego stołu” oraz zwycięstwo „Solidarności” w wyborach 4 czerwca 1989 roku przynosi Polsce i polskiej oświacie potężną dawkę energii dla wprowadzania przemian demokratycznych. Szkoła uzyskuje znaczącą autonomię.

1 września 1989 roku na stanowisko dyrektora zostaje powołany Arkadiusz Mazur po uzyskaniu akceptacji Rady Pedagogicznej, który za priorytety w swoim działaniu przyjmuje: demokratyzację życia szkoły, doskonalenie kadry nauczycielskiej, nawiązanie współpracy z zagranicą, przebudowę bazy materialnej, dbałość o harmonię rozwoju intelektualnego, duchowego i fizycznego oraz wdrożenie modelu kierowania opartego na „autorytecie wiedzy”.

 

„My, Polacy mieliśmy dużo szczęścia. Pod koniec XX wieku „historia zwróciła nam wolność”. Poczuliśmy, że jesteśmy jeszcze raz w dziejach naszej Ojczyzny we własnym domu. Ten skrót myślowy przybliża nas do szkoły, która z samej natury jest odbiciem otaczającej nas rzeczywistości. Tą rzeczywistością kierują ludzie dorośli, a ich dzieci „transportują” ją każdego dnia do szkoły, do swojej klasy. Na funkcję dydaktyczną nakładają się inne o wiele bardziej skomplikowane procesy. Baczna obserwacja aktualnych sytuacji dydaktycznych, wychowawczych oraz interakcji z tym związanych nakazuje zbilansować aktualne potrzeby naszej szkoły jako „szkoły przełomu wieków”. Wszyscy wyczuwamy i rozumiemy konieczność znajomości języków obcych i rozwijania kultury informatycznej, korzystania ze światowych zasobów informacji przez szkołę czy tworzenie bazy dla rozwoju kultury fizycznej. – Młodzież jednak w każdej niemal chwili daje odczuć oraz artykułuje potrzebę dialogu. Dialogu autentycznego i pogłębionego z poszanowaniem godności ucznia. To szkolne „odkrycie” stanowi imperatyw działania i jest wyzwaniem końca XX i początku XXI wieku. – Bo jeśli nie klimat uświadomionego dialogu, to co…?”

Fragment wywiadu do pracy mgr. o X LO,1998r., str.118

11 historia xlo dyrektor mazurdyr. A. Mazur

 

W 1991 roku funkcję wicedyrektora liceum obejmuje Anna Szymańska, dotychczasowy nauczyciel języka rosyjskiego i przedsiębiorczości, która tworzy koncepcję współpracy z instytucjami życia kulturalnego w mieście i województwie.

 

Życie liceum zaczyna być regulowane prawem wewnętrznym, stanowionym przez nauczycieli, rodziców i uczniów. Powstaje Statut Szkoły. Zostaje utworzona po raz pierwszy Rada Szkoły pod przewodnictwem prof. dr hab. Joanny Żabińskiej, pracownika naukowego Akademii Ekonomicznej. Uczniowie wydają gazetki w języku polskim i angielskim.

 

W październiku 1989 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim, w Collegium Novum odbywa się seminarium poświęcone układaniu stosunków polsko-niemieckich na płaszczyźnie współpracy między szkołami. W obradach uczestniczy Dyrektor Arkadiusz Mazur, który przywozi propozycję współpracy ze szkołą w Zweibrücken w Palatynacie Nadreńskim. Po nawiązaniu obustronnych kontaktów rozpoczyna się współpraca, do której zostaje zaproszona również szkoła z Francji z miasta Bischviller. Tą „trójstronną” współpracą przez wiele lat kieruje prof. Eugenia Szeja, a następnie prof. Krystyna Strzelecka. Na pięciolecie współpracy gospodarze z Niemiec i Francji przygotowali okolicznościowy program, w którym brała udział uczennica Joanna Czylok:

„W kwietniu uczestniczyłam w wymianie francusko-niemieckiej, którą od 5 lat organizuje nasza szkoła – X LO im. I.J. Paderewskiego w Katowicach, wraz z zaprzyjaźnionymi szkołami z Francji i Niemiec. Przyniosło mi to mnóstwo wrażeń. … Szczególnym wydarzeniem była wycieczka do Trewiru. Jest to bardzo interesujące stare miasto o bogatej historii. Obejrzeliśmy tunikę Chrystusa. Według podań historycznych, sprowadził ją cesarz Konstanty Wielki. Mieliśmy wiele szczęścia, ponieważ tunika została wystawiona dopiero trzeci raz w tym stuleciu i to tylko na 10 dni. Było to dla nas wielkie przeżycie”.

Fragmenty listu do „Dziennika Zachodniego” z 1996r.

 

Po licznych dyskusjach, przeanalizowaniu wielu kandydatur i uzyskaniu akceptacji społeczności szkolnej, 18 listopada 1993 roku ma miejsce podniosła uroczystość nadania Liceum Ogólnokształcącemu imienia Ignacego Jana Paderewskiego, z udziałem wiceprezydenta Katowic dra Adama Kasprzyka, wicekuratora Andrzeja Króla, przedstawicieli świata nauki i kultury oraz organizacji społecznych. Laudację wygłosił prof. dr hab. Henryk Przybylski, autor książki „Paderewski między muzyką, a polityką”.

 

12 historia xlo katowice hamlet project londyn 1994
Jeden z tytułów do „Hamlet Project”
– Londyn 1994 rok

Jednocześnie podejmowany jest wysiłek na rzecz upowszechnienia postaci I.J. Paderewskiego wybitnego artysty i męża stanu pod hasłem: „Z Paderewskim w świat”.

W 1994 roku w ramach obchodów „Roku Szekspira”, w Europie prowadzona jest szeroko zakrojona kampania na rzecz odbudowy i rekonstrukcji spalonego teatru „The Globe” w Londynie. W ramach tych działań zorganizowano szekspirowski festiwal młodzieżowych grup teatralnych. Szkolny zespół teatralny pod kierunkiem prof. Olgi Łańcuty i prof. Mariusza Jędryki po eliminacjach w Bremie (Niemcy), zostaje zakwalifikowany do pokazu finałowego w Londynie, gdzie na „deskach” rekonstruowanego teatru, wśród 10-ciu młodzieżowych zespołów z całej Europy, przedstawił własną interpretację Hamleta w języku oryginału.

 

W 1998 roku grupa nauczycieli podejmuje wyzwanie koordynowania na terenie kraju międzynarodowego konkursu „Matematyka bez granic”, który w sposób innowacyjny łączy w sobie rozwój umiejętności matematycznych, jak i graficzno-przestrzennych. Konkurs odbywa się pod auspicjami Rady Europy w Strasbourgu. Tym samym Katowice zostają wprowadzone na europejską mapę konkursu wśród 15 państw w Europie, a koordynatorem zostaje prof. Aleksandra Myśliwiec.

13 historia xlo katowice matematyka bez granic 1998
„Matematyka bez granic”, już z udziałem X LO – 1998 rok

 

24 kwietnia 1999 roku szkoła obchodzi uroczyście swoje półwiecze połączone z uroczystościami w Filharmonii Śląskiej, spotkaniem absolwentów oraz poświęceniem nowego sztandaru szkoły wykonanego wg projektu prof. Mariusza Jędryki, a ufundowanego przez prezesa firmy „Akcept” Mieczysława Barańskiego. W darze od absolwenta Pawła Barańskiego szkoła otrzymuje witraż, który zdobi wnętrze budynku. Zostaje wydana okolicznościowa monografia, a na wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach zostaje napisana praca magisterska przez Panią Urszulę Pytlarz „Historia X LO im. I.J. Paderewskiego w Katowicach na tle przemian społecznych i oświatowych w II połowie XX wieku” pod kierunkiem dra Piotra Kowolika.

 

14 historia xlo katowice rajd z bischwiller 1997
Rajd z Bischwiller – 1997 rok

Pod sztandarami Patrona X LO włącza się w nurt procesów integracji europejskiej na płaszczyźnie edukacyjnej i uczy młodych Polaków przełamywania stereotypów w myśleniu o innych narodach oraz jak być godnymi ambasadorami swego kraju poza jego granicami. O tym świadczą liczne projekty międzynarodowe, które następnie są realizowane poprzez europejskie programy edukacyjne: „Od nowoczesności do tradycji”, „Poprawianie komunikacji w szkole”, „Prawa ucznia w szkole”, „Zapłodnienie in vitro, a bioetyka” etc., na bazie których kontynuowana jest współpraca z Zweibrücken (Niemcy), Udewala (Szwecja), Nivelle (Belgia), Kolonia (Niemcy), Bilbao (Hiszpania) oraz Bischwiller (Francja). Z okazji 15-lecia współpracy między X LO, a Liceum z Bischwiller uczniowie francuscy wraz z nauczycielami uświetnili ten mały Jubileusz zorganizowaniem rajdu rowerowego na trasie liczącej ponad 1200 km z Bischwiller do Katowic.

W 1999 roku szkoła jako jedyna z Polski pod kierunkiem prof. A Włudarczyk-Dudzic wdraża program IMUN (International Model United Nations), którego celem jest upowszechnianie idei ONZ, a w szczególności rozwijanie umiejętności pisania rezolucji ONZ w języku angielskim, które następnie prezentowane są przez uczniów z całej Europy na kilkudniowych seminariach w formie posiedzeń symulacyjnych, w kilku wybranych miastach w Europie: Alkamaar (Holandia), Rzym (Włochy), Lubeka i Hamburg (Niemcy), Kalmar (Szwecja). W dobie globalizacji nauczania oraz komunikacji interkulturowej program ten stanowi ważny wkład w uczeniu sztuki porozumiewania się narodów.

 

W 2000 roku szkoła przystępuje do realizacji pierwszego etapu ekologiczno-medialnego projektu „Młodzież i środowisko – współpraca poprzez granice”, który zajmuje się problemami ekologii w kontekście rozszerzania Unii Europejskiej. Młodzież bada problemy ochrony środowiska, a następnie swoje obserwacje publikuje w prasie swojego kraju. Za realizację II edycji programu, kierowanego przez prof. Eugenię Szeję, a następnie przez prof. Arkadiusza Kurka, szkoła otrzymuje nagrodę w wysokości 3 tys. euro, a Dyrektor zostaje zaproszony na spotkanie z Prezydentem Niemiec Horstem Köhlerem, które ma miejsce w Berlinie, w grudniu 2006 roku.

15 historia xlo katowice europejski projekt ekologiczno medialny 2006
Europejski projekt ekologiczno-medialny, etap III – 2006 rok
 

W latach 2005-2008 prof. Anna Włudarczyk-Dudzic w ramach programu „e-Twinning” realizuje dwa partnerskie projekty: „Different countries, common aims” ze szkołą z Aten oraz „Tolerance means peace” z Portalens Gymnasium Uddevalla (Szwecja). Na lata następne przygotowywany jest projekt „Prospects for young Europeans” ze szkołą z Danii.

Tak duża liczba projektów międzynarodowych możliwa jest dzięki wyspecjalizowaniu się grupy nauczycieli, którzy z dużym zaangażowaniem i wysiłkiem potrafią pisać, konstruować i aplikować programy międzynarodowe. Do nich należą profesorowie: Joanna Banaś, Monika Cetnarska, Anna Włudarczyk-Dudzic, Tomasz Dreinert, Magdalena Dobrowolska, Agnieszka Kucharska, Arkadiusz Kurek, Anna Offenborn, Eugenia Szeja, Krystyna Strzelecka. Dzięki tej pracy ponad 100 uczniów każdego roku uczestniczy w międzynarodowych sympozjach, seminariach i sesjach naukowych oraz w wymianach szkolnych.

W czerwcu 2008 roku zapoczątkowana została współpraca ze szkołą Eotvos Jozsef Gimnazjum w Budapeszcie.

Dyrektor wnosi inicjatywy na rzecz dalszej popularyzacji imienia Patrona, nie tylko w środowisku oświatowym. W setną rocznicę katowickiego recitalu Paderewskiego, w 2001 roku w Filharmonii Śląskiej, dzięki wsparciu finansowemu Urzędu Miasta Katowice oraz pomocy merytorycznej Pani Ewy Pawlik-Żmudzińskiej, Dyrektora Instytucji Promocji i Upowszechnienia Muzyki „Silesia”, szkoła organizuje replikę koncertu z udziałem ośmiu utalentowanych artystów z całej Polski. Idea utrwalenia postaci Patrona szkoły znajduje kolejny wyraz w społecznym przedsięwzięciu budowy pomnika Paderewskiego. Dzięki zaangażowaniu wielu osób oraz sponsorom państwu Barbarze i Antoniemu Czechowskim, 27 października 2006 roku następuje odsłonięcie popiersia I.J. Paderewskiego, na stopniach budynku szkoły, z udziałem Pani Wiceprezydent Krystyny Siejny, przedstawicieli władz samorządowych oraz społeczności szkolnej. Model gipsowy popiersia został wykonany przez absolwentkę szkoły, młodą artystkę Danutę Pawłowicz, a następnie odlany w Gliwickich Zakładach Urządzeń Technicznych.

Szkoła tworzy również warunki dla rozwoju inicjatyw i uzdolnień młodzieży i osiąga w tym zakresie znaczące sukcesy.

Powstaje Stowarzyszenie Uczniów z Inicjatywą „SUZI”, której przewodniczy uczennica Monika Strzoda. Uczniowie piszą scenariusz, pozyskują sponsorów i nakręcają w Górach Sowich pełnometrażowy film „Detral”, który ma ogólno-miejską prezentację w kinie „Światowid” w Katowicach w 2002 roku.

Szkolny Klub Sportowy prowadzi szeroką działalność w różnych dyscyplinach sportowych: aerobik, lekkoatletyka, koszykówka, siatkówka, piła ręczna, pływanie oraz narciarstwo. W corocznym współzawodnictwie uczniowie prowadzeni przez profesorów Tadeusza Rajma, Janusza Regenta, a następnie Bożenę Czakańską, Jarosława Kabzę, Mariana Węglarskiego kilkakrotnie wywalczyli tytuł „Najbardziej usportowionej szkoły w mieście Katowice”. Miało to miejsce w latach: 1999, 2000, 2001, 2003, 2007, 2008, 2009.

Po zakończeniu działalności teatrzyku „Schron” prowadzonego przez Eugeniusza Sikorskiego, prof. Lucyna Szczawińska zainicjowała powstanie zespołu teatralnego „Parawan”, który zanotował na swoim koncie kilka znaczących adaptacji scenicznych: „Spieszmy się” na motywach tekstów W. Szymborskiej, Z. Herberta, T. Różewicza, ks. J. Twardowskiego, J. Grzegorczyka; „Drugi pokój” wg Z. Herbarta, ale najważniejszym osiągnięciem była realizacja sceniczna słuchowiska Feliksa Netza: „Pokój z widokiem na wojnę polsko-jaruzelską”, które zostało wystawione w Sali Sejmu Śląskiego w 25-tą rocznicę ogólnopolskich obchodów pacyfikacji kopalni Wujek, w obecności uczestników oraz świadków tamtych wydarzeń. Adaptacja była również prezentowana w kilku szkołach oraz na Zamku w Pszczynie.

 

Oryginalną działalność prowadzi szkolne koło PCK im. Heleny Paderewskiej pod opieką prof. Mirosława Galika, które promuje zdrowie, rozbudza zainteresowania wśród uczniów pomocą drugiemu człowiekowi, organizuje wysyłkę darów dla polskich rodzin we Lwowie, artykułów szkolnych dla biednych dzieci w Bieszczadach, ale również upowszechnia znajomość międzynarodowego prawa humanitarnego. Przy szkole rozpoczęło również działalność Młodzieżowe Towarzystwo Przyjaciół Armii Krajowej, które godnie podtrzymują tradycje patriotyczne starszego pokolenia Polaków.

Nowa formuła trzydniowych rekolekcji wielkopostnych zainicjowana przez ks. Andrzeja Cubera pozwala młodzieży spotykać się z wybitnymi postaciami życia duchowego (red. ks. Adam Boniecki, abp Damian Zimoń, o. Leon Knabit, ks. prof. Jerzy Szymik, ks. bp Tadeusz Szurman) oraz arty-stycznego (Anna Dymna, Zygmunt Brachmański, Jerzy Duda-Gracz, prof. Julian Gembalski i Henryk Gembalski).

Rozwija się twórczość uczniowska, a młodzi literaci wygrywają konkursy dotyczące Katynia, Lwowa; piszą nagradzane recenzje teatralne oraz publikują swoją poezję.
Od wielu lat wydawana jest szkolna gazetka „Dziesiątka” pod redakcją prof. Jacka Durskiego. Na bazie doświadczeń młodych adeptów sztuki dziennikarskiej został zainicjowany Wojewódzki Przegląd Pism Uczniowskich „SZPALTA” dla kolegiów redakcyjnych gazetek szkolnych.

16 historia xlo katowice wrazenia z rekolekcji 2003
Wrażenia z „nowych rekolekcji” – 2003 rok

 

Dla uczniów szkół gimnazjalnych prof. Arkadiusz Kurek wykreował „Konkurs lingwistyczny” obejmujący znajomość języka angielskiego i niemieckiego. Konkurs pozwala wyłonić gimnazjalistów o szczególnych uzdolnieniach językowych, którzy często kontynuują naukę w X LO.

Duże zainteresowanie wzbudzają: Dyskusyjny Klub Filmowy oraz klub Scrabble, prowadzone przez prof. Łukasza Wilka, które odnotowały już swoje pierwsze sukcesy – zakwalifikowanie się do finału Ogólnopolskiego Konkursu Wiedzy o Filmie w Gdańsku, oraz drużynowo wywalczyli 5 miejsce na mistrzostwach Polski w Scrabble.

Uczniowie szczególnie uzdolnieni startują w olimpiadach przedmiotowych. Jedenastokrotnie uzyskiwali tytuły „Finalisty” na etapie centralnym, najczęściej w olimpiadach: filozoficznej, historycznej, teologicznej oraz języka angielskiego i języka francuskiego.

Systematyczny rozwój liceum gwarantuje kadra nauczycielska, która zdobywa najwyższe stopnie awansu zawodowego, uzyskuje tytuły doktora (3 nauk humanistycznych, 1 matematyki, 1 pedagogiki) oraz uczestniczy w licznych szkoleniach w kraju i za granicą: Ateny, Trewizo, Lizbona, Bergen, Manchester, Kijów, Bruksela, Bilbao, Londyn, Grenada oraz w Tyrolu.

Każdego roku za szczególne osiągnięcia Rada Pedagogiczna przyznaje tytuły Absolwenta Roku, Laur Paderewskiego, Mistrza Nauk i Mistrza Sportu, a najlepsi z uczniów otrzymują stypendia indywidualne, wojewódzkie oraz Prezesa Rady Ministrów.